Pan-couguiéu
Centranthus ruber
Caprifoliaceae Valerianaceae
Àutri noum : Pan-couguiou, Caurello, Embriago, Gosso-embriago, Cournacho.
Noms en français : Valériane rouge, Lilas d'Espagne.
Descripcioun :Lou pan-couguiéu tiro l'iue emé si poulìdi flour roujo, roso e de cop que i'a blanco. Es un pau lignouso à la baso. Se destrìo de Centranthus lecoqii que si fueio soun bèn mai larjo (4 à 5 cm). Coumpara emé lou pan-cougiéu-de-Lecoq o emé lou pan-cougiéu-di-fuei-estrecho.
Usanço :Mau-grat que la planto siegue empouisounanto à forto doso, li flour e li jouìni fueio podon èstre manjado, mesclado dins l'ensalado. Lou pan-couguiéu èi vertuous contro lou mau de vèntre.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Centranthus
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
- Esboudèu
- Escoumbre e proche dis oustau
- Coulino
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Centranthus ruber (L.) DC., 1805
Bestorto
Bistorta officinalis
Polygonaceae
Autre noum : Couloubrino.
Noms en français : Bistorte, Serpentaire.
Descripcioun :La bestorto es uno planto coumuno de prado de mountagno mounte pòu curbi de vàstis estendudo. Fai de lònguis enflourejado (grapo) roso (raramen blanco). Li fueio remounton un pau sus lou pecou emé d'alo de 2 à 4 cm de larg.
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso (li jòuini) e cuecho. Es un bon liume adouba dins mant'un relarg d'ùni biais. Lou rizoumo se manjo en Russìo e en Alaska (cue dins plusiour aigo). La bestorto es uno planto di proun vertuouso : vulneràri (garri li plago), anti-enflamativo, anti-bateriano, emoustatico, astingènto, analgesico, sedativo e mai enca.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bistorta
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 90 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à óutoubre
Liò : Prado
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Bistorta officinalis Delarbre, 1800
(= Polygonum bistorta L., 1753 )